اصول صحیح نوازندگی و تمرین موسیقی

نواختن ساز یک فعالیت هنری زیبا است که خلاقیت شما را افزایش می دهد، ولی کسب مهارت در این حوزه نیازمند زمان، تلاش و مهم تر از همه تمرین بسیار است. اگر برنامه ریزی داشته باشید، دوره های پایه را پیگیری کنید و خود را مدام به چالش بکشید، سازتان را به طور موثری خواهید نواخت.

بخش 1 - آماده سازی خود و تجهیزاتتان

1- ابزار و تجهیزاتتان را آماده کنید. قبل از شروع تمرین، نت، پایه نت، ساز، تایمر، تیونر، مترونوم و هر ابزار مورد نیاز دیگر را آماده کنید. یک مداد، تراش و پاک کن تمیز نیز به همراه داشته باشید. آماده کردن تجهیزات مانع از به هم خوردن تمرکزتان میان تمرین خواهد شد.

2- جایی آرام برای تمرین انتخاب کنید. با طراحی اتاق یا محوطه ای مجزا به عنوان فضای تمرین می توانید از عوامل مزاحم رها شده و ذهن خود را آماده تمرین کنید. سعی کنید اتاقی را برای تمرین انتخاب کنید که رفت و آمد کمتری دارد، مثل اتاق غذاخوری مهمان. محوطه هایی از این قبیل شما را از عوامل مزاحم مثل گفت و گوی افراد در آشپزخانه و یا تلویزیون روشن در سالن پذیرایی دور می کند.

3- هدف تعیین کنید، بهتر است انگیزه ای برای نواختن داشته باشید تا اینکه بی هدف بنوازید. برای هر جلسه، برنامه ای برای خود تعیین کنید و سعی کنید طبق آن پیش روید. مثلا ممکن است فاصله کمی با تسلط بر یک قطعه داشته باشید، ولی در برخی بخش ها به مشکل خورده باشید. سعی کنید در یکی از جلسات تمرین قطعه را یک بار بی نقص بنوازید. اگر می خواهید صدای گیتارتان را بهتر کنید، هدفی تعیین کنید که با تست انواع حالت های دست صدای بهتری ایجاد کنید. اگر مطمئن نیستید چگونه برای خود هدف تعیین کنید، در پایان کلاس در آموزشگاه موسیقی از مربی تان بخواهید شما را راهنمایی کند که روی کدام قسمت کار کنید. آن را یادداشت کنید و هنگام تمرین به آن رجوع کنید.

4- یک برنامه تمرین برای خود تعیین کنید و طبق آن پیش بروید. مدت زمان تمرین به سطح استعداد و سن و میزان اشتیاق تان به پیشرفت سریع بستگی دارد. اگر می خواهید پیشرفت کنید، بایستی 6 روز هفته تمرین کنید، چه روزی 15 دقیقه چه 2 ساعت یا بیشتر. سعی کنید مناسب ترین روزها و ساعات را برای تمرین انتخاب کنید و طبق برنامه جلو بروید. مثلا اگر بخواهید هفته ای 6 ساعت کار کنید، یکشنبه تا جمعه از ساعت 3 تا 4 بعداظهر را برای تمرین انتخاب کنید.

قبل از مطالعه‌ی ادامه‌ی مقاله این ویدیو را مشاهده کنید که تمرینات هنرجویان آموزشگاه آرنیک قبل از یک کنسرت را نمایش می‌دهد.

بخش 2 - تکمیل یک جلسه تمرینی مقدماتی

1- کار را با گرم کردن شروع کنید. پس از اینکه همه چیز را آماده کردید، 5 الی 10 دقیق روی گام ها و تمرینات گرم کردن دیگر کار کنید. می توانید چند ورزش تنفسی و انعطافی نیز انجام دهید.

2- روی هدفتان متمرکز باشید، بلافاصله پس از گرم کردن برای رسیدن به هدف متمرکز شوید. عجله نکنید و تمرکزتان را از دست ندهید. این مهمترین بخش جلسه تمرینی است و باید بیشترین زمان را برایش در نظر بگیرید، حدودا 20 دقیقه الی یک ساعت.

3- یک دفتر تمرین به همراه داشته باشید، حتی اگر تسلط زیاد بر روی قطعه ای دارید بهتر است به نت ها نگاه کنید و به حافظه تان اعتماد نکنید. می توانید با استفاده از دفتر تمرین چیزهایی از قبیل کیفیت صدا یا سرعت را به خاطر بسپارید.

4- در کتاب تمرین تان یادداشت هایی داشته باشید. اگر حین تمرین قطعه ها به مشکل خوردید، با مداد مشخص کنید تا بعدا به خاطر بیاورید. این یادداشت های کوچک به شما کمک می کند تا در آینده قطعه را بهتر و با دقت بیشتر بنوازید. تمرین های خوب را یادداشت کنید، مثلا؛ مکث کوتاهی داشته باش و یا کرشندو کن.

5- در پایان قطعه ای آسان و تفریحی بنوازید. پس از اینکه به هدفتان رسیدید در 10-15 دقیق آخر قطعه مورد علاقه تان را بنوازید. به این طریق هم سرد می کنید هم جلسه را با انرژی مثبت به پایان می رسانید.

بخش 3 - چالش در تمرین موسیقی

1- هوشمندانه بنوازید. وقتی قطعه ای دشوار را می نوازید، سعی نکنید کل قطعه را بارها و بارها و با تکرار اشتباهات بنوازید. به جای آن سعی کنید جایی که اشتباه می کنید به عقب بازگشته مشکل را بیابید. سپس به دنبال راه حل بگردید، هر کدام را یک به یک بیازمایید و بهترین راه حل را اعمال کنید. مثلا اگر هر بار که نتی را روی ترومپت می نوازید، بمل از آب درآید، ابتدا صدای دلخواه برای نت تان را مشخص کنید. سپس به علت های احتمالی این مشکل فکر کنید. به آرامی انگشت ها و دهانتان را طوری تنظیم کنید تا بهترین موقعیت را برای بهتر نواختن نت پیدا کنید.

2- از تکنولوژی کمک بگیرید. برنامه های ارزان بسیاری هستند که مثل تایمر، مترونوم، تیونر و غیره عمل می کنند و در صورت شلوغ بودن سرتان می توانید از آنها کمک بگیرید تا مجبور نباشید تجهیزاتتان را با خود حمل کنید. سعی کنید برای رفع ایرادها از سایت های رایگانی مثل یوتیوب و آپارات کمک بگیرید تا هزینه اضافی برای حل ایرادهایتان نپردازید.

3- روی اشتباهاتتان متمرکز شوید. شما مجبور نیستید قطعه ای را از آغاز تا پایان بنوازید. اگر در برخی میزان ها دچار مشکل می شوید، بیشتر روی آن قسمت متمرکز شوید. این کار باعث صرفه جویی در زمان و پیشرفت سریعتر می گردد.

4- حتی وقتی نمی نوازید خواندن نت ها را تمرین کنید. در اوقات خارج از تمرین گاه گاهی نت هایتان را مرور کنید تا خود را بیشتر با آنها آشنا کنید. می توانید این کار را در راه مدرسه یا خانه انجام دهید.

5- خود را از لحاظ فیزیکی به چالش بکشید. یک حرکت فیزیکی دشوار به تمرین تان اضافه کنید. این کار نواختن را برایتان آسان تر جلوه می دهد. مثلا سعی کنید حین نواختن روی یک پا بایستید. 

6- تمرین خود را در ساعات پربازده روز انجام دهید. هر فردی در ساعات مشخصی از روز پر انرژی تر است. سعی کنید ساعاتی را برای تمرین انتخاب کنید که پر انرژی تر و هشیارتر هستید.

7- فقط تا زمانی که حواستان جمع است تمرین کنید. برای اینکه پیشرفت خوبی در جلسات تمرینی داشته باشید بایستی حواستان کاملا جمع باشد. این مدت برای افراد جوان 10 دقیقه و برای افراد مسن تر که مهارت های تمرکزی بیشتری دارند، 45 دقیقه تا یک ساعت است. در صورتی که می توانید تنها 15 دقیقه تمرکز کنید، 15 دقیقه بنوازید، سازتان را چند دقیقه کنار گذاشته سپس 15 دقیقه دیگر نیز تمرین کنید.